خالق مهربان زن را برای مرد و مرد را برای زن آفریده است و فرموده است: "و از نشانه‏هاى او این که همسرانى از جنس خودتان براى شما آفرید تا در کنار آنان آرامش یابید، و در میانتان مودّت و رحمت قرار داد در این نشانه‏هایى است براى گروهى که تفکّر مى‏کنند."[1] اما این همراهی و همسری و زندگی مشترک باید فقط در چار چوب قوانین شرع (ازدواج) باشد. در دین مقدس اسلام ازدواج به عنوان یک عبادت و حافظ دین انسان و وسیله‏اى براى پاک‏دامنى و پاک‏دامن زیستن تلقی شده است.

با این حال اسلام هر گونه ازدواجی را درست نمی شمارد زیرا اسلام معتقد است که جامعه ای سالم است که خانواده هایش سالم باشد و خانواده سالم در گرو ازدواجی درست و از روی شناخت ودارای معیار ها و شرایط مورد نظر اسلام است.

به جرأت می‏توانگفت بیشترین مشکلاتی که در زندگی مشترک به وجود می‏آید، این است که زن و مرد،همسرمناسب خود را انتخاب نکرده‏اند و پساز چند سال زندگی متوجه می‏شوند مناسب یکدیگر نبوده‏اند.

تحقیقات نشان می‏دهد عوامل اصلی طلاق عبارتند از: اعتیاد، دخالت اطرافیان،ناسازگاری، مسائل مالی، فقر فرهنگی و شیوه‏های سنتی انتخابهمسر، که بیشتر متکی بر شانس و تصادف استو به جدائی‏ها دامن می‏زند.

انتخابهمسر، سنگ زیربنای یکزندگی موفق است و باید گفت که اکثر شکستها در زندگی مشترک، از بناگذاری نامناسب اینسنگ زیرین ناشی می‏شود. این که یک زندگی شیرین پس از مدتی به تلخی و سردی می‏گراید،این دریافت ویرانگر هر یک از زوجین را در متن خود دارد که «ما اصلاً برای هم مناسبنبودیم»، یعنی به این نتیجه می‏رسند که در مرحله «گزینش» اشتباه کرده‏اند.

روانشناسان و متخصصان خانواده معتقدند که هر اندازه زن و مرد قبل از ازدواج،اطلاعات صحیح‏تر و دقیق‏تری نسبت به یکدیگر داشته باشند، بهتر می‏توانند موفقیت ویا شکست زناشویی خود را پیش‏بینی نمایند. بنابراین، این موضوع را نباید سادهانگاشت، بلکه برای آن امر خطیر «انتخابهمسر»لازم است وقت بگذاریم و با دقت ومطالعه کافی، اقدام کنیم. در اینراستا روانشناسان و متخصصان خانواده، ناصحانخیراندیش که راهنمایی نسل جوان را وظیفه خود می‏دانند و برای رهایی دختران و پسرانجوان از یک زندگی سرد و بی‏روح و یا یک جدایی اجتناب‏ناپذیر، دل می‏سوزانند، آنانرا به ریشه‏های مشکلات احتمالی توجه داده‏اند و از این طریق سعی کرده‏اند کهاشتباهات را به حداقل ممکن کاهش دهند. یکی از مهمترین این موارد «انتخاب مناسبهمسر»است. قبل از هر چیزی لازم استهمسری را که برای زندگی آینده انتخابمی‏کنیم به خوبی بشناسیم. اگر این انتخاب درست و هشیارانه صورت بگیرد، مشکلات بعدیکه خواه‏ناخواه در هر زندگی به وجود خواهد آمد، با درایت و گذشت برطرف می‏شود.

به هر حال، باید توجه داشت که انتخابهمسر، غیر از انتخاب لباس و یا گزینش نوکرو کلفت است؛ زیرا، شخص با انتخابهمسرمی‏خواهد شریکی در زندگی خانوادگیبرای خود برگزیند؛ شریکی که تا پایان عمر همراه و همراز او باشد و از مصاحبت با اولذت ببرد. می‏خواهد او را شریک مال و زندگی خود و مهم‏تر از همه، محرم اسرار خویشنماید. از این‏رو، عقل سلیم حکم می‏کند که انسان باید دربارههمسرآینده‏اش تحقیق کند و از هرگونهعجله‏کاری و اغماض در جوانب قضیه بپرهیزد، ویژگی‏های اخلاقی و روحیهمسرمورد انتخاب را بشناسد و بنگرد که چهکسی را برایهمسری برمی‏گزیند.از این ‏رو، مرحله بررسی و شناخت جهت گزینشهمسر، اهمیت بسزایی در زندگی انسان دارد؛زیرا، تجربه نشان داده که بیشتر اختلافات خانواده‏ها و طلاقها و از هم‏پاشیدگی‏ها،منشأ آن شتابزدگی در انتخابهمسربوده است.[2]

بنابراین، پیشوایان معصوم (ع) درباره این امر خطیر و سرنوشت‏ساز دستورداده‏اند که هنگام انتخابهمسر،ابتدا وضو بگیرید و دو رکعت نماز بجای آورید و آن‏گاه از خداوند مهربان درخواستنمایید کههمسریشایستهکه از لحاظ اخلاق و پاکدامنی ونگه‏داری مال و آبروی شوهر و زیبایی و فرزندآوری سرآمد زنان است، نصیب شما گرداند وسپس به سراغ انتخابهمسربروید[3].

این دستور معصوم (ع) بیانگر این است که فکر و اندیشه انسان به تنهایی کافی نیست،بلکه باید در این امر مهم به حق تعالی پناه برد و از او استمداد نمود.

شریعت اسلام برای گزینشهمسرمعیارها و ضوابطی را معین کرده است که زن و مرد (جوانان) در انتخابهمسرباید آن معیارها را مراعات نمایند، تا در زندگی مشترک، روابط فی ما بینهمسران بهتر، سالم‏تر، پرجاذبه‏تر،شیرین‏تر و با صفاتر گردد، که در در ذیل به گوشه ای از آن اشاره می شود:

1. ایمان واقعی، زیرا چنین شخصی به علت داشتن ارتباط قلبی با خدا، فردی قابل اعتماد است.

2. اخلاق خوب، یعنی این که انسان آراسته به صفات، عادات، خُلق وخوهای پسندیده، فضائل، کمالات و اعمال و رفتار نیکو بوده و از صفات زشت، بیماریهایاخلاقی و... دور باشد. زیرا تنها عاملی می‏تواند روح سرکش انسان و غرایز طوفانی و عصیانگر انسان را مهار کند وعلم و صنعت را در راه آرامش عمومی و زندگی مسالمت‏آمیز به کار اندازد، اخلاق واقعیاست که از ایمان حقیقی به خدا سرچشمه می‏گیرد.داشتن اخلاق خوب در زندگی که باعث نشاط و جوانی طرفین و سایر افراد خانواده می شود، در رویات آمده همسر بد اخلاق انسان را به پیری زودرس مبتلا می کند.

3. اصالت خانوادگی؛ یعنی این که همسر انسان در دامن پدر و مادر پاک و شایسته متولد و رشد و نما کرده باشد پیامبر (ص)فرموده اند: از سبزه مزبله بپرهیزید. (یعنی زن زیبا در خانواده بد).[4]

4. سلامت عقل و تفکر، «سلامت عقل» از مهم‏ترین شرایط یکهمسر شایسته محسوب می‏شود. زیرا تدبیر امور زندگی و برطرفنمودن مشکلات زندگی مشترک و پیمودن راه سعادت و درستکاری کار بزرگی است که نیاز به سلامت عقل و فکر دارد.

5. زیبایی و شادابی، همسری که از چنین صفاتی برخوردار باشد، غالبا ضامن جلوگیری همسرش از انحرافات وچشم‏چرانی‏ها می‏گردد و معمولاً این موضوع با خوش‏اخلاقی همراه است. بهتر است زن و مرد در مراسم خواستگاری، با اجازه و رضایت والدین،(با شرایطی که در توضیح المسائل آمده) یکدیگر راببینند و واقعیتها را به هم بگویند یا مرد، مادر یا خواهر و یا یکی از خویشان نزدیک و مورد اعتمادرا برای دیدن انتخاب کند و بفرستد تا زن مورد نظر را خوب ببینند و ویژگی‏هایش رابرای او توضیح دهند.

6. تناسب سنی و تحصیلی، در انتخاب همسر توجه به همتایی و تناسب در سن نیز لازم است. تفاوت سن بلوغ جنسیدر دختر و پسر، یک امر طبیعی است، پسر حدود چهار سال دیرتر از دختر به بلوغ جنسیمی‏رسد. از این‏رو، باید تفاوت سن آنها در امر ازدواج نیز حداقل به همین مقدار باشد(پسر بزرگتر باشد) بهتر است چنین باشد، ولی الزامی نیست.

7. عفاف و پاکی از آلودگی‏ها، رعایت عفاف در رفتارو گفتار، خانواده را سالم و آسیب‏ناپذیر نگه می‏دارد. زیرا اگر در جامعه‏ای عفافو پاکدامنی به صورت کامل رعایت گردد و تمتعات جنسی به محیط خانواده محدود گردد،جوانان به ازدواج روی آورده و خانواده‏های تشکیل‏شده نیز ثبات بیشتری می‏یابند، بر عکس اگر بی‏بند و باری و بی‏عفتی در جامعه رواج یابد و بهره‏برداری‏های جنسی در خارج ازمحیط خانواده میسر گردد، جوانان زیر بار مسئولیت‏های ازدواج نرفته و خانواده‏هایتشکیل‏شده نیز متزلزل می‏شود.

معیارهای دیگری نیز از لابلای روایات و آموزه‏های دینی فهمیده می‏شود که فهرست‏وار به آنها اشاره می‏شود. دوشیزگی همسر، جهت نسل پروری و زایایی او، پاکدامنی و عفت، درستکاری، و در صورتجامعیت معیارهای ذکر شده، زیبایی، هزینه کردن درست و بجا و رعایت اقتصاد،نگهبانی از عرض و مال، میل به استقبال از همسر و مشایعت او در آمد و شد، همراهیو معاونت با همسر و... از جمله معیارهای درجه دو در انتخاب همسر که اگر مراعات شود،زندگی بسیار شیرین می‏شود.

پس بنا بر این برای چنین امر مهمی هرگز نباید تنها به یک آشنایی خیابانی آنهم به علاقه یک طرفه بسنده کرد، چه بسا که موجب پشیمانی طولانی گردد.

  http://islamquest.net/fa/archive/question/fa2167